Uzależnienie seniora to powszechny, choć często bagatelizowany problem. Dotyka nawet do 4% osób przekraczających 65. rok życia, spośród ludzi znajdujących się w ośrodkach odwykowych. Uzależnienie osoby starszej to zjawisko, które może mieć śmiertelny skutek. To, co u młodych osób działa bez żadnych reakcji niepożądanych, u starszych organizmów przyniesie czasami efekt uboczny.
Powszechne uzależnienia seniorów
Częste uzależnienie seniora dotyczy głównie dwóch aspektów:
Uzależnienie od leków
Wraz z upływem lat, w organizmie człowieka zachodzi wiele zmian. Pojawiają się osłabienia, częściej występujące stany zapalne, choroby różnych układów. Naturalną reakcją seniora jest podjęcie leczenia – z pomocą lekarza lub farmaceuty w aptece. Granica między koniecznością rzeczywistego leczenia a uzależnieniem od leków (szczególnie tych dostępnych bez recepty) jest bardzo cienka.
Uzależnienie od alkoholu
Problem uzależnienia od alkoholu jest podobny w każdej grupie społecznej – istnieje bardzo płynne przejście pomiędzy okolicznościowym piciem alkoholu a nałogiem. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują na to, że wśród osób powyżej 65. roku życia nadużycia dotyczą 15% mężczyzn i 10% kobiet.
Przyczyny uzależnień
Uzależnienie u osoby starszej, tak jak w każdym innym przypadku, ma swoje konkretne powody. U seniorów taka lista przyczyn jest długa, ze względu na liczne zmiany zachodzące nie tylko w ciele, ale i w psychice. Wśród najważniejszych początków uzależnień rozróżnia się:
- rozstania z bliskimi – np. z małżonkiem lub dziećmi, które przestają odwiedzać starszych rodziców,
- kłótnie z bliskimi i związana z tym samotność,
- świadomość upływu czasu,
- pogarszający się stan zdrowia,
- pogarszająca się sytuacja finansowa,
- złe samopoczucie psychiczne,
- brak perspektyw na przyszłość,
- bezsenność,
- lęki i stany depresyjne.
Sygnały informujące o uzależnieniu
Uzależnienie u osoby starszej da się rozpoznać na wczesnym etapie. Wystarczy mieć dobry kontakt z daną osobą, odwiedzać ją, obserwować i znać jej codzienność. Największą szansę na odkrycie uzależnienia mają więc najbliżsi – rodzina, sąsiedzi, a także przyjaciele seniora. Jakie objawy mogą wskazywać na uzależnienie? Są to na przykład:
- zdenerwowanie lub często zmieniający się nastrój,
- bezsenność lub nadmierna senność,
- niedożywienie,
- kłopoty z utrzymywaniem prawidłowej higieny ciała,
- częste wizyty w przychodni lekarskiej,
- pogorszenie pamięci i koncentracji,
Jak pomóc w walce z uzależnieniem seniorów?
Pomoc w walce z uzależnieniem seniora to przede wszystkim opieka i wsparcie ze strony bliskich osób jeszcze przed wejściem w nałóg. Niestety wielu seniorów nie otrzymuje takiej pomocy i trzeba je zapewnić z zewnątrz. Firmy takie jak nasza oferują jednak pracę dla opiekunek starszych osób, niezależnie od ich wykształcenia kierunkowego. W ten sposób – poprzez zapewnienie troski w codziennym życiu – można zapobiec uzależnieniom.