Jak pracować z trudnym pacjentem?

Kim jest trudny pacjent i dlaczego praca z nim jest utrudniona? Czy trudny pacjent w szpitalu różni się od tego, z którym ma do czynienia opiekunka osób starszych? I jak należy pracować z trudnym pacjentem, tak aby współpraca przebiegała z jak najmniejszą liczbą problemów? Mamy nadzieję, że przygotowany przez nas tekst okaże się pomocny nie tylko dla opiekunek osób starszych w Niemczech, ale także dla innych osób stykających się w swojej pracy z trudnymi pacjentami.

Kim jest trudny pacjent?

Określenia “trudny pacjent” używa się w stosunku do osób, które stwarzają problemy lub wywołują konflikty w kontaktach z lekarzami i pracownikami służby zdrowia, a w przypadku osób starszych również z opiekunami. Ze względu na to, praca z trudnym pacjentem może być bardzo problematyczna. Trzeba pamiętać o tym, że osoba określana tym mianem wcale nie musi działać świadomie. Problemy w kontaktach z osobą określaną mianem trudnego pacjenta w szpitalu lub jego własnym domu mogą być powodowane między innymi:

• przekonaniami takiej osoby (działania świadome),
• czynnikami niezależnymi (ból, stres, strach itp.).

Z trudnym pacjentem mogą spotkać się pracownicy służby zdrowia, ale także opiekunki osób starszych.

Czym się charakteryzuje trudny pacjent?

We wcześniejszej części artykułu wspomniano, że trudny pacjent, to osoba, z którą praca, z różnych względów może być utrudniona. Bardzo często miano trudnych pacjentów zyskują ludzie w wieku podeszłym, dlatego też warto, aby opiekunka osób starszych w Niemczech wiedziała czym charakteryzuje się trudny pacjent, a także jak z nim pracować.
Poniżej znajdziesz informacje na temat tego czym może charakteryzować się trudny pacjent w szpitalu i nie tylko. Pamiętaj, że każdy człowiek jest inny i każdy wymaga indywidualnego podejścia. Działania trudnego pacjenta, jak wspominaliśmy wcześniej, wcale nie muszą wynikać z jego złych intencji – dlatego też przy współpracy z trudnym pacjentem dużą rolę odgrywa psychologia. Charakterystyka trudnego pacjenta:

• może być to osoba w podeszłym wieku – mająca swoje utrwalone przez lata nawyki i przekonania, a także cierpiąca na różne choroby,
• często są to pacjenci hipochondryczni – wymyślający różne schorzenia po to, aby zwrócić na siebie uwagę,
• może to być osoba odmawiająca lub zapominająca o konieczności przyjęcia leków – ze względu na różne choroby bądź też problemy z pamięcią (rolą opiekuna jest pilnowanie pacjenta i przekonywanie go o konieczności przyjmowania zaleconych lekarstw),
• często mianem trudnego pacjenta są określane osoby łatwo ulegające emocjom i bodźcom – strach, złość czy ból mogą wywoływać reakcje takie jak agresja, apatia itd.,
• pacjentem trudnym może być także pacjent niepełnosprawny – opieka nad nim i jego pielęgnacja wymagają od opiekuna dodatkowych umiejętności i pokładów empatii.

Powyższe punkty to przykłady trudnych pacjentów, z jakimi może spotkać się lekarz w szpitalu lub opiekun osób starszych. Powyższe cechy mogą się łączyć np. zapominająca o przyjęciu leków osoba w podeszłym wieku może reagować agresją na wszelkie przypomnienia. Należy mieć świadomość tego, że praca z trudnym pacjentem nie należy do zadań łatwych.

Trudny pacjent i psychologia – jak traktować takiego pacjenta?

Nie wolno zapominać, że trudny pacjent to przede wszystkim człowiek mający jakiś problem. Bez znaczenia jest to, czy jest to trudny pacjent w szpitalu czy osoba w podeszłym wieku. Za każdym razem do pacjenta trzeba podchodzić z empatią i zrozumieniem, oferując mu wsparcie. W pracy z trudnym pacjentem ogromną rolę odgrywa psychologia – za określoną postawą i zachowaniami mogą stać lęki i obawy pacjenta. Nawiązanie porozumienia może znacząco ułatwić pracę opiekunki. Jak należy traktować trudnego pacjenta?

• Kieruj się empatią, postaraj się go zrozumieć – jak Ty czułbyś się w podobnej sytuacji? Jak chciałbyś być traktowany? Takie podejście pomoże Ci nawiązać nić kontaktu z podopiecznym.
• Zawsze aktywnie słuchaj swojego podopiecznego – przytakuj mu, upewniaj się czy dobrze zrozumiałeś jego potrzeby i intencje. Komunikacja to podstawa udanej współpracy.
• Zachowaj spokój i dystans – nie bierz komentarzy i zachowań podopiecznego do siebie, najczęściej wcale nie są skierowane przeciwko Tobie. W ten sposób unikniesz zdenerwowania.
• Tłumacz i wyjaśniaj – nawet jeśli musisz po raz kolejny powtarzać tę samą informację. Na spokojnie wytłumacz podopiecznemu dlaczego musisz postąpić w określony sposób – dzięki temu uspokoisz trudnego pacjenta i pomożesz mu oswoić strach.

Traktując trudnego pacjenta, tak jak sami chcielibyśmy być traktowani znacząco ułatwiamy sobie pracę i zminimalizujemy ilość problemów np. agresywnych reakcji. Empatyczne podejście sprzyja budowaniu więzi i relacji z pacjentem, a także wzbudzi zaufanie pacjenta w stosunku do opiekuna. Powinna pamiętać o tym każda opiekunka osób starszych w Niemczech, a także lekarze i inni pracownicy służby zdrowia. Empatyczne i indywidualne, psychologiczne podejście do każdego trudnego pacjenta będzie kluczem do sukcesu. Pamiętaj o tym, że każdy pacjent to przede wszystkim człowiek, z określonymi problemami!